Od wielu lat podkreśla się zalety mieszanek międzyplonowych – ich rolę w poprawie struktury gleby, ochronie przed erozją czy odbudowie poziomu próchnicy. Coraz więcej rolników, szczególnie pracujących w uproszczonych systemach bezorkowych, docenia jednak również ich pozytywny wpływ na jakość i wielkość plonu głównego. Lata intensywnej produkcji, zmiany klimatyczne w postaci rzadkich, lecz ekstremalnych opadów oraz ubogi płodozmian przyczyniły się do spadków plonowania i rentowności wielu gospodarstw. Wzrost zainteresowania mieszankami międzyplonowymi nie wynika już jedynie z potrzeby realizacji ekoschematów – to także efekt coraz większego zrozumienia procesów zachodzących w glebie i dążenia do ograniczenia nawożenia mineralnego.
Mieszanki a płodozmian – jak dobierać skład?
Jednym z najczęściej zadawanych pytań przez rolników jest to dotyczące właściwego doboru składu mieszanki pod planowany plon główny. Przykładowo, w płodozmianach z udziałem rzepaku należy unikać roślin z rodziny kapustowatych, aby zapobiegać rozprzestrzenianiu się chorób, takich jak kiła kapusty – osłabiająca zimotrwałość i ograniczająca plonowanie rzepaku. Doskonałym wyborem będą oferowane przez naszą firmę mieszanki, takie jak: Viterra® RAPS, Viterra® UNIVERSAL N-PLUS oraz Viterra® UNIVERSAL PL. Zostały one skomponowane z myślą o szybkim wzroście, ochronie gleby przed erozją, magazynowaniu azotu oraz skutecznym tłumieniu chwastów.
Międzyplony w uprawie kukurydzy – jak zabezpieczyć pole?
W 2024 roku powierzchnia uprawy kukurydzy w Polsce osiągnęła 1,9 mln ha (GUS). Przy długim okresie braku plonu głównego konieczne jest skuteczne zabezpieczenie gleby – zarówno przed niekorzystnymi warunkami atmosferycznymi, jak i dla regeneracji jej struktury. Pole pozostawione bez resztek pożniwnych czy uprawione „na czarno” może czekać na siew kukurydzy nawet 9 miesięcy. W takiej sytuacji idealnym rozwiązaniem będzie zaplanowana okrywa z mieszanki międzyplonowej, która: odbuduje strukturę gleby, zatrzyma składniki pokarmowe, zmagazynuje wodę i węgiel. W tym przypadku polecamy m.in.: Viterra® MAIS STRUKTUR – zawiera 40% roślin ozimych, które wznowią wegetację na wiosnę i zaabsorbują jeszcze więcej azotu, a dodatkowo ochronią glebę, oraz mieszankę Viterra® MAIS PL – 100% komponentów wymarzających, oszczędzających wiosenną wilgoć.
Międzyplony jako źródło paszy
Hodowcy bydła często pytają o mieszanki, które oprócz funkcji międzyplonowej mogą stanowić rezerwowe źródło paszy. Od lat najchętniej wybierane są mieszanki złożone z traw, koniczyny i wyki – szczególnie przed uprawą kukurydzy. Takie mieszanki są także polecane w programach rolnictwa węglowego, co może stanowić dodatkowe źródło dochodu. W ofercie na sezon 2025 znajdują się: V-Max® LUNDSGAARDZKA – zawiera m.in. ozimy groch pastewny (odm. NS PIONIR), będący cennym źródłem białka (hodowca opatentował skład tej mieszanki), oraz V-Max® BIOMASS PL.
Międzyplony w walce z nicieniami
Firma P.H. PETERSEN – hodowca i producent mieszanek Viterra® i V-Max® – specjalizuje się w odmianach rzodkwi oleistej i gorczycy białej, które skutecznie zwalczają nicienie glebowe. Są one szczególnie cenione przez plantatorów buraków cukrowych i ziemniaków. Odmiany rzodkwi oleistej, takie jak DEFENDER i CONTROL, zyskują popularność w mieszankach międzyplonowych na całym świecie. Szczególnie plantatorzy buraka cukrowego, którzy doświadczają znacznych strat finansowych związanych ze spadkiem plonów oraz polaryzacji cukru, chętnie wybierają te mieszanki, które zawierają rośliny odporne na nicienie burakowe. Warto zwrócić uwagę na mieszanki: Viterra® RUBENGARE oraz Viterra® RUBEN PL.
RUBEN PL zawiera odporne odmiany gorczycy białej i rzodkwi oraz koniczynę jednoroczną – coraz popularniejszą w Polsce.
W uprawie ziemniaka problemem jest wirus nekrotycznej kędzierzawki tytoniu (TRV), przenoszony przez nicienie. Rzodkiew oleista ogranicza jego rozwój, chroniąc jakość plonu. Jednym ze składników mieszanki jest owies szorstki (odm. PRATEX), który redukuje populację nicieni Pratylenchus penetrans i poprawiają strukturę gleby.
Polecane mieszanki to: Viterra® INTENSIV N-PLUS oraz Viterra® POTATO PL
Międzyplony – obowiązek czy inwestycja?
Dobór odpowiedniej mieszanki międzyplonowej to kluczowy element w walce o zdrowy, stabilny plon i wysoką jakość gleby. W obliczu wyzwań klimatycznych i rosnących kosztów produkcji warto traktować międzyplony nie jako obowiązek, ale jako świadomą inwestycję w przyszłość gospodarstwa. Wszystkie mieszanki Viterra® i V-Max® produkowane są wyłącznie z kwalifikowanych nasion, co gwarantuje ich wysoką jakość.
Autor: Hubert Goliński, Saaten-Union Polska
