W ostatnich latach rolnicy coraz częściej decydują się na późne siewy pszenicy ozimej – nawet w listopadzie. Wpływa na to słoneczna i ciepła jesień, jak również mokry wrzesień. Warunki pogodowe mają więc istotny wpływ na jesienne zasiewy zbóż. Należy jednak pamiętać, że późne siewy pszenicy są mniej korzystne dla wzrostu i plonowania roślin. Co możemy zrobić w takiej sytuacji? Czy rozwiązaniem jest siew pszenicy przewódkowej?
Jakie odmiany wybrać?
Hodowcy rozpoczynając prace nad odmianami pszenicy przewódkowej chcieli stworzyć takie odmiany, które można by było wysiewać od późnej jesieni do wczesnej wiosny. Idealne byłoby połączenie najlepszych cech odmian pszenicy ozimej i jarej. Cechą charakterystyczną pszenicy ozimej jest to, że dla prawidłowego rozwoju musi przejść proces wernalizacji. Jest to zjawisko charakterystyczne dla roślin ozimych. Określa się je również jako jarowizację. Pod wpływem niskich temperatur dochodzi do przemian biochemicznych w roślinie, które wpływają na ich zakwitanie. Stożek wzrostu jest miejscem, w którym roślina odbiera bodziec termiczny. Kiedy roślina nie dozna ujemnej temperatury, wówczas nie wytworzy kwiatów. Wernalizacja standardowo zachodzi w temperaturze poniżej 4°C w okresie 7-8 tygodni. Czas i temperatura zależą od zimotrwałości odmian. Jeśli rośliny ozime nie przejdą okresu jarowizacji, nie dojdzie do wytworzenia kłosa, a nastąpi znaczny rozwój liści. Należy zatem pamiętać o tym, że nie należy wysiewać odmian ozimych pod koniec zimy lub na początku roku, gdyż może dojść do sytuacji, gdzie proces wernalizacji nie zostanie zakończony. Dlatego też zalecanym terminem siewu pszenicy ozimej jest okres od 15 września do 5 października. Natomiast pszenice jare, które nie wymagają procesu jarowizacji w tak niskich temperaturach, można wysiewać wiosną od marca do kwietnia.
Kiedy siać pszenicę przewódkową?
Odmiany przewódkowe w przeciwieństwie do jarych mają wydłużony okres wegetacji, dzięki czemu mogą osiągnąć znacznie wyższe plony w siewach jesiennych, w porównaniu z uprawą wiosenną. Pszenica przewódkowa charakteryzuje się tolerancją na mróz i wysokim potencjałem plonowania. Są to cechy, które pochodzą od odmian ozimych. Odmiany przewódkowe wyróżniają się również jakością i wigorem, tak jak pszenice jare. Dzięki takiej kombinacji cech możliwe są elastyczne terminy siewu z niższym zapotrzebowaniem na wernalizacje. Pszenice przewódkowe mogą być wysiewane późną jesienią oraz zimą. Są to odmiany odporne na susze wiosenne, które lepiej gospodarują wodą, gdyż wykorzystują ją z opadów jesiennych oraz zimowych.
Główne zalety pszenicy przewódkowej:
– w płodozmianie jest to roślina zalecana po późno zbieranej kukurydzy oraz burakach cukrowych,
– można ją wysiewać od połowy października do późnej wiosny,
– ze względu na elastyczny termin siewu można ją wysiewać w dogodnych warunkach pogodowych, dostosowanych do siewu bez presji czasu,
– są to rośliny zdrowsze i bardziej odporne na wyleganie, co przekłada się na niższe nakłady na nawożenie, zabiegi fungicydowe i regulatory wzrostu niż przy tradycyjnie sianej pszenicy ozimej.
Autor: Tomasz Szymański, Saaten-Union
