W izolatorach polowych IOR-PIB umieszczonych w okolicach Rzeszowa jeszcze motyli szkodnika nie ma, jednak są już pierwsze poczwarki w resztkach pożniwnych kukurydzy, dlatego też należy rozpocząć przygotowania do obserwacji nalotu owada na pola kukurydzy w bieżącym sezonie.
Opis szkodnika
Gąsienica (stadium szkodliwe) – zabarwienie brunatnożółte, ze słabo zaznaczonymi brązowymi plamkami na każdym segmencie i z nieco ciemniejszym paskiem na grzbiecie. W przedniej części każdego segmentu występują cztery ciemne plamki, natomiast w tylnej dwie mniejsze. Gąsienice przechodzą przez pięć stadiów larwalnych, które różnią się między sobą długością ciała oraz szerokością puszki głowowej. Pierwsze stadium rozwojowe osiąga zwykle długość 1,0–2,0 mm, natomiast ostatnie 19,0–25,0 mm
Motyl – ubarwienie zależy od płci. Przednie skrzydła samic są bladożółte z ciemnymi brzegami i dwoma falistymi liniami poprzecznymi, natomiast tylne są jaśniejsze z jasną środkową pręgą. Przednie skrzydła samców są z kolei ciemniejsze z jasnymi przepaskami, tylne natomiast są jaśniejsze. Długość ciała dochodzi do 15 mm u samicy i 12 mm u samca.
Szkodliwość
Początkowo żerowanie gąsienic omacnicy prowadzi do złomów wiech, zniszczenia zawiązków kolb, uszkodzenia znamion kolb, liści okrywowych kolb, blaszek liściowych, nerwów głównych liści i pochew liściowych. Starsze gąsienice wyjadają ziarniaki z kolb oraz wgryzają się do wnętrza łodyg. Żerowanie na kolbach prowadzi do bezpośredniego ubytku ziarniaków. Ponadto kolby mogą być podgryzane u nasady i wówczas obrywają się i opadają na glebę. W łodygach gąsienice drążą kanały, w wyniku czego dochodzi do ich złomów. Najgroźniejsze są złomy łodyg poniżej kolby, gdy cała roślina przewraca się na glebę. Żerowanie gąsienic istotnie przyczynia się do zwiększenia podatności roślin na porażenie przez choroby, a w szczególności przez sprawców fuzariozy kolb i zgnilizny korzeni i zgorzeli podstawy łodygi.
Rozwój
Omacnica prosowianka rozwija jedno pokolenie w ciągu roku. Stadium zimującym są dorosłe gąsienice znajdujące się w resztkach pożniwnych kukurydzy i chwastach grubołodygowych. Od maja przędą kokony i przepoczwarczają się. Wylot motyli rozpoczyna się od połowy czerwca i może trwać do końca sierpnia. Jako pierwsze pojawiają się zwykle samce. Maksimum lotu motyli ma miejsce w pierwszej lub na początku drugiej dekady lipca. Pierwsze jaja składane są od drugiej dekady czerwca, ze szczytem liczebności w połowie lipca. Koniec składania jaj uzależniony jest od długości lotu motyli i może trwać do końca sierpnia. Wylęg gąsienic rozpoczyna się od trzeciej dekady czerwca lub od początku lipca. Maksimum wylęgów ma miejsce w drugiej lub na początku trzeciej dekady lipca. Ostatnie wylęgi trwają do końca sierpnia. Od końca września do listopada dojrzałe gąsienice opuszczają dotychczasowe miejsca żerowania i wgryzają się w podstawę łodygi lub w pierwsze międzywęźle, gdzie zimują.
