W ostatnich latach udział odmian mieszańcowych w uprawie wyraźnie się zwiększył. Wynika to m.in. z faktu, że wiele firm hodowlano-nasiennych, zintensyfikowało swoje prace nad tego typu odmianami.
Odmiany mieszańcowe F1 wytwarzane są przez krzyżowanie stałych komponentów, tj. linii i/lub odmian zgodnie z formułą mieszańca znaną jedynie hodowcy. W przypadku odmian mieszańcowych zrestorowanych krzyżowane są ze sobą linia męskosterylna, linia utrzymująca (dopełniająca) i linia z genem restorerem. Efekt heterozji u form mieszańcowych – zjawiska polegającego na bujności i zwiększonym plonowaniu – występuje tylko w pokoleniu F1 i nie powtarza się w następnych rozmnożeniach. Dlatego plantacje produkcyjne należy obsiewać kwalifikowanym materiałem siewnym. Ze względu na obcopylność i łatwość przekrzyżowania z innymi roślinami kapustowatymi używanie do siewu innego materiału niż kwalifikowany skutkuje z reguły znaczącym pogorszeniem jakości plonu. Także nadmiar samosiewów w uprawie rzepaku może obniżyć jakość zebranych nasion.
Obecnie trzy czwarte liczby rejestrowanych odmian stanowią mieszańce. W ofercie handlowej firm nasiennych dostępne są również odmiany populacyjne. Niestety, ich dobór będzie w najbliższych latach coraz bardziej ograniczony. Odmiany populacyjne z reguły są mniej wymagające pod względem stanowiska. Ich materiał siewny jest tańszy. Natomiast podstawową zaletą łatwiejszy i mniej kosztowny zbiór ze względu na mniejszą masę.
W przypadku odmian mieszańcowych rolnik zapłaci za materiał siewny więcej. Odmiany te cechują się większym potencjałem plonowania. Odmiany mieszańcowe plonują średnio od kilku do kilkunastu procent (6–13%) lepiej od odmian populacyjnych. Wartościowe są zwłaszcza wysokoproduktywne odmiany o zwiększonej w porównaniu do form populacyjnych plenności i możliwie zmniejszonych wymaganiach glebowych
Ze względu na szybszy rozwój początkowy większość odmian mieszańcowych lepiej znosi opóźniony siew. Takie rośliny wytwarzają silniejszy, bardziej rozrośnięty system korzeniowy, przez co lepiej pobierają wodę i składniki pokarmowe. Pod względem innych cech użytkowych, na przykład zimotrwałości, odporności na wyleganie oraz główne choroby, w obu grupach są odmiany, które lepiej lub gorzej reagują podczas wystąpienia danego zjawiska. Także wyniki badań cech jakościowych wskazują na zróżnicowanie zawartości tłuszczu i glukozynolanów zarówno wśród odmian populacyjnych, jak i mieszańcowych.
Odmiany mieszańcowe są źródłem postępu hodowlanego w uprawie rzepaku, ponieważ niektóre z nich:
- są odporne na porażenie kiłą kapusty,
- są odporne na wirusa żółtaczki rzepy,
- są tolerancyjne na substancje czynne z grupy imidazoli.
CROTORA F1 – odmiana wpisana do Krajowego Rejestru Odmian w styczniu 2020 roku. Posiada podwyższoną odporność na najczęściej występujące rasy kiły kapustnych. Charakteryzuje ją bardzo wysoki plon względny w 2019 roku na poziomie 106% wzorca. Zalecana do uprawy na terenach gdzie występuje duża presja ze strony kiły kapustnych.
TEMPTATION F1 – odmiana z odpornością na wirusa żółtaczki rzepy. Zdobyła zaufanie wśród plantatorów w różnych krajach Europy. Odmiana plastyczna, można ją uprawiać na stanowiskach od słabszych do dobrych. Doskonale radzi sobie z różnymi warunkami atmosferycznymi w trakcie wegetacji. Wyróżnia ją duży wigor w okresie jesiennym. Jest dobrym rozwiązaniem w przypadku opóźnienia siewów. Pomimo szybkiego początkowego wzrostu nie ma tendencji wynoszenia stożka wzrostu. wydłużeniowego. Odporność na wirusa zapewnia jej optymalne zbudowanie rozety liściowej i dobre przygotowanie do przezimowania. Rośliny zdrowe, odporne na wyleganie o bardzo wysokiej stabilności plonowania niezależnie od poziomu porażenia wirusem. Dodatkową cechą podnoszącą jakość technologiczną jest wysoka zawartość tłuszczu w nasionach. TEMPTATION F1 to odmiana, która średniowcześnie kwitnie i dojrzewa. Przy tym warto zwrócić uwagę na bardzo szybkie wypełnianie łuszczyn, równomierne dojrzewanie i szybkie oddawanie wody co ułatwia zbiory i zmniejsza ryzyko strat.
PHOENIX CL – odmiana mieszańcowa nowej generacji skierowana dla plantatorów uprawiających rzepak ozimy w technologii Clearfield®. Wyhodowana w tradycyjny sposób, posiada gen odporności na substancję aktywną imazamoks, zawartą w herbicydach Cleravis i Cleravo. Charakteryzuje się dynamicznym rozwojem w okresie jesiennym. Może być wysiewana w opóźnionych terminach. Odmiana dostosowana do warunków klimatu kontynentalnego – wybitna zimotrwałość oraz wysoka tolerancja na okresowe susze.
