Pszenica ozima często jest wysiewana po przedplonach późno schodzących z pola, takich jak buraki cukrowe czy kukurydza na ziarno. Jednak im późniejszy siew, tym niższy potencjał plonowania. Ekonomiczną alternatywą dla takiego płodozmianu może być nowa, wysokowydajna generacja pszenic przewódkowych.
Burak cukrowy jest doskonałą rośliną przedplonową, dlatego zawsze, gdy jest to możliwe, siejemy po nim pszenicę ozimą. Jednak uprawa ta potrafi dość późno zejść z pola, co oznacza pewien problem z odpowiednim rozwojem roślin pszenicy przed nadejściem zimy. Jak pokazuje praktyka i badania, w większości przypadków opóźniony siew i trudniejsze warunki wpływają na niższy potencjał plonowania pszenicy ozimej. Roślinom brakuje czasu na odpowiednie rozkrzewienie i rozwój korzeni w porównaniu do tych wysianych we wrześniu lub na początku października.
Większość odmian pszenicy ozimej ma mniejszą dynamikę rozwoju jesiennego, dlatego też rośliny nie mają w pełni potencjału, by nadrobić stracone dni wegetacji. Ponadto w niekorzystnych latach ze względu na opady bądź minusowe temperatury siew pszenicy ozimej po późno schodzących przedplonach jest wręcz niemożliwy.
Pszenica jara reaguje zupełnie inaczej, gdyż cechuje się krótszym okres wegetacji. Rozwija się znacznie szybciej niż pszenica ozima. Jednak roślina ta ma mniej czasu na wykorzystanie swojego potencjału plonowania, gdyż krócej przebywa na polu. Wiosną temperatury szybciej rosną, co też nie wpływa pozytywnie na proces krzewienia, a dodatkowo bardzo często występuje problem niedoboru opadów atmosferycznych.
Powyższe okoliczności skłoniły hodowców Saaten-Union, aby w latach 90. rozpocząć proces krzyżowania odmian pszenicy ozimej z formą jarą w celu połączenia wartościowych cech obu tych gatunków.
Czym charakteryzuje się pszenica przewódkowa:
- dużą odpornością na mróz, może przetrwać zimę nawet podczas siewów grudniowych bądź styczniowych;
- szerokim „oknem wysiewu”, można ją wysiewać od później jesieni do wiosny;
- bardzo dużą dynamiką wzrostu, co wpływa na odpowiednio szybki rozwój oraz terminowe i wysokie zbiory;
- bardzo wysoką jakością, przykładem mogą być takie odmiany jak:
- LENNOX (E)
- AKVITAN (A)
- QUINTUS (A)
- dużą zdrowotnością;
- wysokim potencjał plonowania, osiąga wyższe plony od pszenicy jarej ze względu na dłuższy okres wegetacji.
Obecny stan hodowli
Hodowla pszenicy przewódkowej jest niezwykle złożona, ponieważ równolegle przeprowadza się doświadczenia tego samego materiału jesienią oraz wiosną. Hodowcy badają również materiał siewny w najbardziej realistycznych warunkach, czyli podczas siewów listopadowo- grudniowych, tak aby był to termin, jak najbardziej zbliżony do praktyki. Najnowsze rejestracje odmian AKVITAN oraz SU QUINTUS pokazują, że ten wysiłek się opłacił.
Uprawa pszenicy przewódkowej jest interesującym rozwiązaniem dla producentów, zwłaszcza tych uprawiających buraka cukrowego bądź kukurydzę, gdyż umożliwia uzyskanie wysokiej jakości plonów nawet przy niekorzystnych późnych termiach siewu. Wybierając odmianę należy pamiętać, że pszenica jara to nie to samo co pszenica „przewódkowa”.
Autor: Tomasz Szymański, Saaten-Union Polska