Powierzchnia upraw jęczmienia ozimego w Polsce w 2020 roku wynosiła 240 tysięcy hektarów, tj. więcej o 20% w porównaniu do poprzedniego roku. W sezonie 2021/22 szacowany jest jeszcze większy wzrost. Powrót do tej uprawy jest spowodowany coraz lepszą jakością odmian wpisywanych do Krajowego Rejestru COBORU. Nowe odmiany jęczmienia charakteryzują się niezawodnością w plonowaniu oraz brakiem uszkodzeń mrozowych.
Plonowanie
W latach 2019/20 zbiory jęczmienia ozimego w badaniach Porejestrowego Doświadczalnictwa Odmianowego (PDO) były na poziomie 95 dt/ha, a to tylko trochę niższe od plonów pszenicy, i wyższe niż pszenżyta ozimego i żyta. Wybierając odpowiednie odmiany takie, które wysoko plonują możemy dodatkowo zwiększyć plon. Różnice między odmianami potrafią sięgać nawet jednej tony.
Rok | Jęczmień ozimy | Pszenica ozima | Żyto ozime | Pszenżyto ozime |
2019-2020 | 95 dt/ha | 96,8 dt/ha | 77,4 dt/ha | 92 dt/ha |
Źródło: Porejestrowe doświadczalnictwo odmianowe COBORU, 2020
Zimotrwałość
Zimotrwałość to cecha, która nie jest największą zaletą jęczmienia ozimego. Jednak w procesie hodowli nastąpił przełom, i nowe odmiany charakteryzują się podwyższoną odpornością na niskie temperatury. Dzisiejsze kreacje posiadają zimotrwałości co najmniej 4,5 i wyżej. Należy jednak pamiętać, że skala jęczmienna i pszeniczna nie są identyczne. Czyli odmiany o tej samej ocenie nie będą tak samo zimotrwałe. Każdy stopień więcej to około 10% więcej żywych roślin w warunkach prowokacyjnych. Jęczmień ozimy testowany jest w komorze chłodniczej w temperaturze -15°C. Odmianami jęczmienia ozimego z kolekcji SAATEN-UNION charakteryzujące się wysoką zimotrwałością są: SU JAKUBUS, SU MIRABELLE i SU VIRENI.
Zbiór
Bardzo ważną cechą jęczmienia ozimego jest jego szybkie zejście z pola (koniec czerwca -pierwsza połowa lipca). W stosunku do pozostałych zbóż zbiór ten jest wcześniejszy o 3-4 tygodnie. Dzięki temu jęczmień ozimy jest idealną rośliną przedplonową dla rzepaku ozimego.
Daje to producentom następujące korzyści:
- więcej czasu na przygotowanie stanowiska pod roślinę następczą,
- umożliwia terminowy wysiew wspomnianego wcześniej rzepaku nawet przy niekorzystnych warunkach pogodowych,
- wysiew roślin międzyplonowych, za które nasza gleba będzie nam wdzięczna i z całą pewnością odwdzięczy się wyższym plonem w kolejnych latach.
Odmiana wielorzędowa czy dwurzędowa?
W 2020 roku w badaniach PDO uwzględnionych zostało 15 odmian jęczmienia ozimego wielorzędowego i tylko dwie odmiany dwurzędowe: SU ZITA oraz SU LAUTINE.
Odmiany dwurzędowe wyróżniają następujące cechy:
- są niższe i przez to bardziej odporne na wyleganie,
- lepiej sprawdzają się na polach, gdzie gleby są nawożone obornikiem,
- mają mniej włókna i wyższą masę tysiąca ziaren, dlatego częściej wybierane są przez hodowców jako źródło pełnowartościowej paszy.
Odmiany jęczmienia wielorzędowe są wcześniejsze i przez wyższą ilość ziaren w kłosie posiadają wyższy potencjał plonowania.
Niewątpliwie powyższe zalety sprawiły, że wielkość upraw jęczmienia systematycznie wzrasta na terenie kraju.
Autor: Tomasz Szymański, Saaten-Union
https://www.facebook.com/1097371780274115/videos/523471545646088