Bezzałogowe statki powietrzne (drony) wykorzystywane do zabiegów ochrony roślin należą do grupy sprzętu agrolotniczego na podstawie prawa Unii Europejskiej oraz przepisów krajowych, dotyczących środków ochrony roślin.
Aplikacja środków ochrony roślin przy pomocy bezzałogowego statku powietrznego związana jest, przede wszystkim, z zachowaniem przepisów dotyczących oprysków z powietrza. Agrolotnicze stosowanie środków ochrony roślin dopuszczone jest jedynie w drodze odstępstwa, na mocy Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/128/WE z dnia 21 października 2009 r. ustanawiającej ramy wspólnotowego działania na rzecz zrównoważonego stosowania pestycydów.
Możliwość stosowania środków ochrony roślin przy użyciu sprzętu agrolotniczego do zwalczania organizmów szkodliwych reguluje ustawa z dnia 8 marca 2013 r. o środkach ochrony roślin. Przewiduje ona jedynie dwa przypadki, tj.:
- jeśli nie jest to możliwe przy użyciu sprzętu naziemnego lub
- kiedy zastosowanie środków ochrony roślin przy użyciu sprzętu agrolotniczego stwarza mniejsze zagrożenie dla zdrowia ludzi, zwierząt lub dla środowiska niż przy użyciu sprzętu naziemnego.
Przy użyciu sprzętu agrolotniczego zabrania się stosowania środków chwastobójczych, desykantów oraz środków ochrony roślin zaklasyfikowanych zgodnie z przepisami rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1272/2008 z dnia 16 grudnia 2008 r. w sprawie klasyfikacji, oznakowania i pakowania substancji i mieszanin, zmieniające i uchylające dyrektywy 67/548/EWG i 1999/45/WE oraz zmieniające rozporządzenie (WE) nr 1907/2006 do co najmniej jednej z poniższych klas i kategorii zagrożenia:
- toksyczność ostra kategoria 1, 2 i 3,
- działanie rakotwórcze kategoria 1A i 1B,
- działanie mutagenne kategoria 1A i 1B,
- działanie szkodliwe na rozrodczość kategoria 1A i 1B,
- działanie toksyczne na narządy docelowe po narażeniu jednorazowym (STOT SE) kategoria 1,
- działanie toksyczne na narządy docelowe po narażeniu powtarzanym (STOT RE) kategoria 1.
Niedozwolona jest również aplikacja środków ochrony roślin przy użyciu sprzętu agrolotniczego bez dodania substancji obciążającej.
Należy mieć na uwadze, że zgodnie z obowiązującymi przepisami, dotyczącymi ochrony roślin, można stosować wyłącznie środki ochrony roślin dopuszczone do obrotu i stosowania na podstawie wydanych przez Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi zezwoleń lub pozwoleń na handel równoległy oraz zgodnie z warunkami określonymi w trakcie rejestracji. Zakres i szczegółowe warunki stosowania środków ochrony roślin umieszczone są w etykiecie środków ochrony roślin. Zapisów etykiet należy bezwzględnie przestrzegać. W żadnym wypadku nie można stosować środków ochrony roślin na rośliny oraz agrofagi, które nie zostały wyszczególnione w etykiecie oraz w sposób inny niż został tam wskazany. Nie wolno również przekraczać wskazanych dawek i liczby dopuszczonych zabiegów.
W definicje środka ochrony roślin w Polsce nie wpisują się makroorganizmy. Makroorganizmy nie podlegają rejestracji jako środki ochrony roślin i mogą być aplikowane na uprawy przy pomocy bezzałogowych statków powietrznych.
Każde zastosowanie środków ochrony roślin sprzętem agrolotniczym, w ramach dostępnych możliwości, związane jest ze spełnieniem m.in. warunków określonych w art. 39 ustawy o środkach ochrony roślin. Możliwość wykonania zabiegu z zastosowaniem środka ochrony roślin przy użyciu sprzętu agrolotniczego wymaga jego zaplanowania oraz ujęcia takiego zabiegu w planie zabiegów. Plan zabiegów podlega zatwierdzeniu przez wojewódzkiego inspektora ochrony roślin i nasiennictwa właściwego ze względu na miejsce jego wykonywania. Planujący zabieg z zastosowaniem środka ochrony roślin przy użyciu sprzętu agrolotniczego przekazuje wojewódzkiemu inspektorowi plan zabiegów, nie później niż na 40 dni przed planowanym rozpoczęciem tych zabiegów.
Kolejnym krokiem przed przeprowadzeniem planowanego zabiegu agrolotniczego (który został ujęty w planie zabiegów) jest poinformowanie, w terminie 7 dni przed dniem planowanego zabiegu, wojewódzkiego inspektora o zamiarze jego przeprowadzenia.
Do zabiegów z zastosowaniem środków ochrony roślin można wykorzystywać wyłącznie sprzęt przeznaczony do stosowania takich środków, który użytkowany zgodnie z przeznaczeniem nie stwarza zagrożenia dla zdrowia ludzi, zwierząt i dla środowiska oraz jest sprawny technicznie i skalibrowany, tak aby zapewnić prawidłowe stosowanie środków ochrony roślin.
Kalibracji sprzętu musi dokonywać samodzielnie jego użytkownik, natomiast sprawność techniczna sprzętu do aplikacji środków ochrony roślin jest weryfikowana podczas okresowo przeprowadzanych badań (w przypadku sprzętu agrolotniczego co 5 lat). Pierwsze badanie nowego sprzętu należy przeprowadzić nie później niż po upływie 5 lat od dnia jego nabycia.
Dodatkowo przy prowadzeniu zabiegów agrolotniczych środkami ochrony roślin muszą być spełnione wymagania określone w rozporządzeniu Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 18 kwietnia 2013 r. w sprawie rozwiązań technicznych, jakie powinny być zastosowane podczas wykonywania zabiegów z zastosowaniem środków ochrony roślin przy użyciu sprzętu agrolotniczego oraz warunki wskazane w rozporządzeniu Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 31 marca 2014 r. w sprawie warunków stosowania środków ochrony roślin.
Źródło: PIORIN
